Laatste weekjes Brazilië

Vanuit het vliegveld in Manaus, het vliegtuig naar Belém, het vliegveld van Belém en het hotel in Paramaribo schrijf ik mijn laatste blog vanuit Brazilië. Mijn laatste reais heb ik net opgemaakt aan acaí. Acaí is een soort bevroren pap van acaíbesjes, die hier volop groeien hoog in de jungle, waarop je verschillende toppings kunt kiezen. Het schijnt erg gezond te zijn en je krijgt er energie van. De laatste weken heb ik weer genoeg meegemaakt en nu sta ik in de startblokken om naar Paramaribo te reizen en daar met Jelle, een vriend uit Tilburg, drie weken rond te reizen.

Salvador heb ik ongeveer twee weken geleden verlaten. Het was veel te gevaarlijk door de staking dus helaas heb ik carnaval daar niet gevierd. Ik ben naar Belém gevlogen omdat ik had gehoord dat je daar een boot kon pakken die recht door de Amazone naar Manaus, de hoofdstad van Amazonas, vaart, en van daar uit zou je jungle-expedities kunnen doen. Dit bleek allemaal waar te zijn alleen ging de boot pas 3 dagen nadat ik in Belém aan kwam.

Belém is een saaie stad met overal mangobomen. Het regende iedere dag keihard want ik was er in de regentijd. Daar had ik niet echt rekening mee gehouden. De eerste dag werd ik gelijk uitgenodigd door iemand in het hostal om mee te gaan naar een pre-carnavalsfeest. Natuurlijk zei ik ja in de veronderstelling dat iedereen van het hostal zou meegaan. Dit bleek helaas niet zo te zijn en Joao stond strak in z'n pak op me te wachten om 9 uur. We gingen in zijn auto naar het feest en daar aangekomen behandelde iedereen hem met groots respect en al snel kwam ik er achter dat hij niet alleen de eigenaar van het hostal was, maar van de hele straat, het plaatselijke ziekenhuis en van een natuurpark/ kaaimannenkwekerij. We kregen ons eigen balkon met twee kelners (voor beide één) en hadden prachtig uitzicht over de show. Het waren optredens van allerlei beroemde bands uit Rio en Sao Paolo. De vrouwen waren allemaal in gala en ik voelde me ietwat shabby met m'n korte broek en slippertjes. Desalniettemin genoot ik van de avond. Op de terugweg zei Joao dat hij erg rijk is maar liefde mist in zijn leven en dus vrij ongelukkig is. Daarna vroeg hij of ik het wat vond om in Belém te komen wonen, bij hem wel te verstaan. Aangezien dat het laatste was wat ik wilde heb ik zijn aanbod vriendelijk afgeslagen. Als klap op de vuurpijl probeerde hij nog een afscheidszoen te ontfutselen maar helaas ging die vlieger ook niet op. De volgende dag zou hij me meenemen naar zijn krokodillenkwekerij maar daar is niets meer van gekomen helaas. Een paar dagen nadat ik Belém verliet heeft hij nog een email gestuurd met daarin de boodschap dat ik mijn licht overal laat schijnen waar ik ben en blijdschap achterlaat en daarom het beste in het leven verdien. Brazilianen zijn allemaal vrij emotioneel en afscheid nemen van hun is altijd heftig want ze slepen je erg mee in hun emoties.
Ik kon na drie dagen niet wachten tot ik Belém uitkon en op een druilerige middag pakte ik de taxi naar de rivierboot die me naar Manaus zou varen. Aangezien ik 5 dagen op de boot zou doorbrengen heb ik een cabine geboekt die ik zou delen met een andere vrouw. 4 nachten in een hangmat leek me iets te gortig. Ik had mazzel want ik had de cabine en dus wc en douche voor mezelf. Helaas ging de wc kapot na 1 dag en heb ik vreselijke taferelen meegemaakt waar ik nooit meer aan wil denken.

Ik was de enige gringa aan boord en in het begin was iedereen wat terughoudend en staarde alleen maar naar me behalve 1 klein indiaantje. Hij heette Genesis en kwam elke dag meerdere malen met me kletsen. Hij vertelde vooral sterke verhalen over zijn tijd in de jungle met het Braziliaanse leger en over allemaal horror taferelen in de jungle met enge dieren. Zijn verhalen over kaaimannen en anaconda's waren zo eng dat ik op een gegeven moment schrok van mijn eigen schaduw en bijna overboord sloeg. Ook vertelde hij veel over de drugs die hier allemaal over de rivier gesmokkeld worden en liet hij me allerlei exotisch fruit proeven.
Het uitzicht vanaf de boot was fantastisch; alleen maar jungle om je heen. Van allerlei soorten vogels, waterbuffels met kalfjes die maar net hun kop boven water konden houden en locals die in kano's op de boot afkwamen en zwaaien. Op een gegeven moment werd er "botos" "botos" geroepen. Dat woord had ik nog nooit gehoord en iemand legde uit dat dat inheems voor dolfijnen was. Telkens miste ik de dolfijnen en uiteindelijk stonden we met 10 man dolfijnen te spotten omdat iedereen me wilde helpen. Toen ik ze eenmaal had gezien was het makkelijk om ze te herkennen. Het eten aan boord was top; rijst met buffelvlees en sla. Elke dag hetzelfde maar wel lekker.
De boot stopte elke dag ongeveer twee keer om producten en mensen te lossen en te laden. Dan stonden er ook allerlei mensen langs de kade maaltijden en exotisch fruit te verkopen en klommen ze zelfs aan boord om hun koopwaar aan te bieden. ln Santarén werden er twee meisjes van boord gehaald die drugs hadden gesmokkeld. Ze leken nog piepjong en Genesis vertelde dat er altijd undercover politie aan boord is. Elke dag kreeg ik wat meer contact met de mensen en had ik vrij veel aanspraak. Op een gegeven moment maakte Genesis een foto van me en zei dat hij die voor in z'n auto ging hangen. Dat vond ik natuurlijk hilarisch, maar hij zei dat ik goed zou passen naast het ja-knikkende hondje en het heen en weer schommelende aapje in de hangmat die hij ook in de auto had.

Uiteindelijk had de boot twee dagen vertraging dus zat ik een hele week op de boot en heb ik carnaval volledig gemist. Voordat ik op de boot ging heb ik veel films gedownload die ik zou kunnen kijken aan boord. Helaas was ik mijn oplader in Belém vergeten dus dat was een grote domper. Wel heb ik een vreselijk saai boek gelezen die ik tweedehands in Salavador voor (12 euro) had gekocht. Nieuwe boeken zijn hier ongeveer 25 euro echt schandalig!
Toen we bijna in Manaus waren kwam de marine nog een keer aan boord om te controleren op drugs. Meerdere mensen zeiden toen tegen me dat ik bij m'n tas moest blijven omdat dit het moment was dat mensen drugs in je tas stopten. Voordat ik van boord ging heb ik nog een keer goed m'n backpack gecontroleerd. Toen we aankwamen was het een gekkenhuis in de haven. Iemand vroeg me of ik een taxi nodig had en ik zei meteen ja omdat ik het emotionele geprevel van Genesis goed zat was (dit is de laatste keer dat we elkaar zien mijn dierbare vriendin etc etc.) en pakte een kruier mijn backpack en ging er mee vandoor. Ik probeerde hem zo snel mogelijk te volgen maar na 1min. was ik hem al kwijt en ik dacht dat hij er vandoor was met m'n backpack en werd al woest op mezelf. Gelukkig kwam hij teruglopen toen hij doorhad dat ik hem kwijt was en rende ik achter hem aan naar de taxi terwijl iedereen dingen naar me schreeuwde.
Bij het hotel aangekomen noemde de taxichauffeur een achtelijk hoge prijs en na wat geschreeuw en onderhandel was de helft er vanaf. Het hotel was een verademing na alle ontberingen op de boot en ik was in eerste instantie zo in de wolken met mijn eerste luxe verblijfplaats in drie maanden dat ik de hele jungle niet meer in wilde. Ik moest in de week beslissen waar ik heen zou gaan na Suriname. Zonder retourticket kom je het land niet in namelijk. Na drie dagen wikken en wegen in m'n eentje is het Buenos Aires geworden. Na twee dagen voelde ik me erg alleen en merk ik dat ik mensen om me heen nodig heb. Alleen reizen vind ik prima als ik maar dingen blijf doen zoals een cursus of een expeditie waar je snel nieuwe mensen ontmoet. Alleen op stap gaan doe ik niet. Het is onveilig maar de grootste reden is omdat ik die drempel iets te hoog vind.
Overdag bezichtig ik de stad, ga ik naar het prachtige Amazonastheater en bezoek ik een dierenpark. Manaus is best een mooie stad met zijn grote in portugese stijl gebouwde huizen en grote gebouwen. Er zaten hier veel rubberbaronnen voordat de rubberboomzaadjes naar elders werden gesmokkeld. In het Amazonastheater hoorde ik dat er zoveel rijkdom was dat de vrouwen hun kleding naar Europa stuurde om ze te laten wassen.

Ik had van wat Denen in het hostal in Belém gehoord dat Manaus vies en gevaarlijk zou zijn. Ik denk dat hun niet in Rio en Salvador zijn geweest want Manaus is de schoonste en veiligste stad waar ik tot nu toe ben geweest. Wel heb ik mijn eerste gewapende overval gezien die recht voor de deur van mijn hotel plaatsvond. Na een paar dagen relaxen kwam ik iemand tegen die jungletrips aanbood en al snel heb ik een driedagenpakket geboekt die de volgende ochtend om 8 uur zou beginnen.

De volgende ochtend werd ik opgehaald door de gids Fabio een vrolijke Carioca die me naar de haven brengt. Daar ontmoeten we nog twee russen en een echtbaar uit Tjechië. Dit is de groep waar we drie dagen mee gaan doorbrengen. In de haven koop ik een belachelijke hoed en na een tijdje brengt een speedboot ons naar de overkant waar een busje op ons wacht. We komen er al snel achter dat Fabio geen woord engels spreekt en dat ik dus de hele tijd moet vertalen terwijl de Russen honderd uit vragen. We rijden zo'n 80 km. de jungle in tot we niet meer verder kunnen en daar gaan we in een bootje de rivier op. We varen in een uur naar de lodge midden in de jungle aan een rivier waar we slapen en van waaruit we tochten gaan maken. Er zijn meer gidsen met groepjes mensen dus het is gelijk gezellig en iedereen wisselt ervaringen uit. We eten lunch en daarna gaan we gelijk piranhas vissen. Ik smeer me volledig in met deet en hoop op het beste. De tocht is spannend alles is nieuw, geluiden, geuren, klimaat.
Opeens stopt de bestuurder van de boot (Frederico) en wijst omhoog ik zie een gigantisch mierennest waarvan ik foto's maak. Dan blijkt dat hij daar helemaal niet naar wees, er klimt een luiaard door de boom en iedereen kijkt in verrukt omhoog. Dan klimt Frederico zelf (al scheldend omdat hij wordt gebeten door de mieren) in de boom om de luiaard er uit te halen. Hij geeft hem aan mij en zegt dat ik de klauwen moet ontwijken want die zijn gevaarlijk. Het is bizar om opeens met een beest in je handen te staan die je normaal op discoverychannel ziet. Ze is hele rustig en snuffelt aan onze handen. Na een fotomoment laten we haar gaan en ze zwemt rustig terug naar haar boom. Later horen we van een andere gids dat het heel slecht is om die beesten uit de bomen te plukken omdat het traumatisch voor ze is en de mannetjes niet meer met ze willen paren omdat ze naar mensen ruiken....

De muggen zijn vreselijk en iedereen slaat telkens muggen op elkaar dood. Het vissen ging goed en iedereen heeft al snel beet. Het wel moeilijk om de piranhas aan de haak te slaan, maar een flinke ruk voldoet meestal wel. De gids zegt dat ze niet zo gevaarlijk zijn hier omdat ze genoeg te eten hebben dat geld ook voor de kaaimannen.
Die avond gaan we op kaaimannenjacht. In het pikkedonker in een ranke boot met zaklampen . We schijnen in het rond om rode oogjes te ontwaren. Om ze te lokken maakt Frederico een soort vreemde geluiden waarvan ik denk dat het een vogelimmitatie is. Opeens grijpt de bestuurder in het water en heeft er eentje te pakken, een kleintje. Iedereen houdt hem even vast. Hij maakt exact de geluiden die Frederico zojuist maakte. De nachten in de jungle zijn magisch je ziet overal lichtjes van vuurvliegjes en hoort bizarre geluiden. Na de spannende tocht gaan we terug en slapen in de lodge. Het is heerlijk slapen met al die achtergrond geluiden. Er zijn geen ramen, alleen maar netten om de muggen tegen te houden.

De volgende ochtend gaan we een jungletrek doen. Eerst varen we anderhalf uur met een boot nog dieper de jungle in. Soms komen we vast te zitten in een rijstveld en moet er gepeddeld worden. Op een gegeven moment zitten we midden tussen het riet en breekt de peddel! Dat was een hilarisch moment en iedereen begint aan de planten te trekken (met angst voor kaaimannen) om zo vooruit te komen. Onderweg zien we veel roze dolfijnen, ze zijn fantastisch mooi en komen dichtbij het bootje. Ook zien we veel exotische vogels zoals de toekan en papagaaien zwart met felgele vogels die andere vogels immiteren. Het is alsof je in een natuurfilm zit. Dan gaan we uit de boot en trekken de jungle in. Na 1 minuut zien we al drie holen van dikke vogelspinnen. De bootbestuurder (Frederico), die de rol van gids op zich heeft genomen, legt telkens alles uit en ik vertaal alles naar het engels. Ondertussen is iedereen de gids goed zat omdat hij niks schijnt te weten en er bij loopt als een toerist en geen woord engels spreekt. Alles wat hij zegt moet ik vertalen anders snapt niemand er wat van.
Dan komen we bij een brug gemaakt van drie ronde boomstammen over een riviertje. Normaalgesproken heb ik geen last van hoogtevrees maar dit vond ik nogal eng en al krijsend heb ik de brug overgestoken. We kregen veel info van Frederico over medicinale planten en bomen. Hij rommelt wat met een twijgje bij de ingang van een spinnenhol en opeens grijpt een dikke vogelspin de twijg, wat hebben die grote tanden zeg! Ook kapt hij een tak van een boom waar mineraalwater in zit en iedereen drinkt er van. We zien de nesten van vuurvliegjes, bizarre torentjes gemaakt van rode klei die tot 1 meter onder de grond reiken. We lopen zo'n drie uur en dan gaan we terug naar de lodge waar we relaxen. Die middag zouden we dieren gaan spotten maar op een of andere manier gaat dat niet door. Het regent keihard.
's Avonds gaan we speervissen en de gids vraagt of ik kaaiman wil eten. Ik zeg ja en hij zegt ok dan gaan we een kaaiman vangen vanavond. Ik vraag of dat wel zo 'OK' is en hij zegt dat het eigelijk verboden is omdat we in een beschermd gebied zitten en om ze te verkopen, maar dat de locals af en toe wel kaaiman eten omdat er erg veel zijn.
Om een uur of 9 gaan we de rivier weer op. Het verbaasd me dat we gewoon de rivier oversteken en daar al beginnen te zoeken zo dicht bij de lodge waar we vanmiddag nog hebben gezwommen. Frederico staat met een houten speer op de punt van de boot en ik schijn in het water met een zaklamp. Hij zegt dat grote vissen na de regen altijd langs de kant slapen. Na 3 minuten heeft hij al beet. Een snakefish, 1 beet is al dodelijk voor een mens. Het lijkt op een dikke paling met de kop van een slang. Daarna vangt hij nog twee grote witte vissen en daarna gaan we een kaaiman vangen. Iedereen is muisstil en Frederico immiteerd de kaaimannen weer. Dan is hij stil en opeens steekt hij de speer in het water, haalt hem er uit en er zit een kaaiman aan van zo'n anderhalve meter. Hij slaat hem twee keer hard op zijn kop zodat hij dood is, snijdt de staart er af en gooit hem terug in het water. De staart beweegt nog. Daarna fileert hij hem. Dan gaan we terug naar de lodge en laten de tjechen het filmpje zien aan de rest. De rest van de gidsen zeggen dat hij gek is en dat niet meer mag doen omdat het leger streng controleerd. Als ze er achter komen dat we dat gedaan hebben gaat hij de cel in en moet de 'ecologische' lodge dicht.

Die avond speel ik domino met de familie die de lodge runt waaronder Frederico. Ze vinden het erg leuk dat ik hun taal spreek en zeggen dat ze Fabio de gids erg slecht vinden omdat Frederico alles moet doen en hij helemaal niks uitlegd.

De volgende ochtend gaan we bij locals op bezoek die leven van de jacht en visserij. Ze wonen in huizen op palen zoals al de huizen aan de waterkant. Een klein meisje met het syndroom van Down begint me spontaan te knuffelen en klimt dan op mijn rug waar ze het komende uur heerlijk op vertoeft en in mijn haar loopt te plukken. De gids legt weer niks uit en ik ben het beu. Ik loop naar binnen en zeg dat hij ons niet gewoon ergens kan dumpen zonder ons informatie te geven en dan zegt hij dat de familie van jacht en visserij leeft wat we allang wisten. De eigenaar van het huis pakt opeens een dichtgespijkerde houten kist vanonder het huis vandaan en zegt dat er een anaconda in zit die hij tam wil maken. Hij maakt de kist open en waarachtig daar zit een dikke slang in, met honger. Frederico wil hem pakken maar is bang omdat de slang al een paar dagen niet heeft gegeten. Uiteindelijk heeft hij hem toch te pakken mogen wij zijn lijf vasthouden, maar niet bij de kop komen. Ik pak hem beet en hij is erg zacht en ik voel de spieren bewegen onder zijn vel. Opeens ruik ik een onaards vieze geur en zie ik blauwe drap op m'n hand. Als dank heeft de anaconda op mijn hand gepoept en de geur is zo smerig dat ik snel het huis inklim om daar mijn handen met water te oversprenkelen want ze hebben geen kraan. Er wordt snel een sinasappel voor me geplukt om daarmee de geur te verdrijven. Ik denk dat dit het walgelijkste is wat ik ooit heb geroken.
Ondertussen is de hitte bijna ondragelijk en gaan we terug in de boot en op de rivier staat een heerlijk briesje. Die middag eten we de kaaiman op. Hij is lekker, combinatie stevige vis/ kip. Daarna maak ik me klaar om terug te gaan naar Manaus omdat ik de volgende dag een vlucht naar Paramaribo heb. Ik ben volledig bedekt met muggenbulten en ben best bang om malaria te krijgen. De muggen hebben dwars door mijn broek en door mijn deetlaag heengestoken. Gelukkig heb ik wel pillen geslikt dus ik hoop dat er niks gebeurd.

De terugreis gaat soepeltjes omdat ik mee kan rijden met een andere gids en twee duitsers. Anders had ik waarschijnlijk uren in de stromende regen moeten wachten omdat Fabio niks had geregeld. Ik ben best wel pissig ondertussen en ben van plan om de reisagent die mij zal oppikken in de haven van Manaus flink de waarheid te vekondigen. De andere gids zegt ondertussen dat die reisagent hem een jaargeleden had doodverklaard toen een andere toerist op zoek naar hem was. Op dat moment wordt hij gebeld door zijn vrouw die op het vliegveld is om toeristen op te pikken. Ze zegt dat mijn reisagent haar had aangegeven bij de politie en dat ze nu grondig gecontroleerd werd zodat hij kan proberen haar toeristen tours te verkopen. Deze gids is erg aardig en ik mag gratis de hele weg terug reizen met hem. Als we weer aankomen bij de haven in Manaus vraagt iemand of ik Maria uit ``olanda ben. Ik zeg ja en hij zegt dat de reisagent hem heeft gestuurd omdat hij op het vliegveld zit. De aardige gids vraagt me of hij het filmpje mag hebben van het byh7u8ngen van de kaaiman zodat hij ze terug kan pakken. Ik zeg dat ik het hem zal opsturen wanneer de Tjechen het mij opsturen.
Ik zeg tegen mijn bestuurder dat ik met Tom de reisagent wil praten omdat ik niet tevreden ben met de gids. Hij belt hem op en geeft me de telefoon. Tom belooft dat hij de volgende ochtend met me zal ontbijten en dan hebben we het erover. De volgende ochtend is hij er niet op de afgesproken tijd en ik denk dat ik genaaid ben. Gelukkig belt hij even later om zijn excuses aan te bieden en zegt dat hij om 12 uur komt en dan gratis vervoer naar het vliegveld zal regelen. Dat scheelt me toch 50 reais dus ik ben wel tevreden. We praten over de gids en hij zegt dat Fabio niet meer mag gidsen maar alleen nog maar als loopjongen aan de slag mag.
Daarna pak ik de taxi naar het vliegveld en vlieg naar Belém. Vanuit Belém pak ik het vliegtuig naar Paramaribo en ben blij Nederlands te spreken met de stewardessen. Iedereen krijgt een visumformulier uitgereikt die hij moet invullen. Er zitten alleen maar Brazilianen in het vliegtuig en niemand spreekt engels of nederlands. Ik help mijn buurman met het invullen en al snel komt iedereen zijn formulier en paspoort bij me brengen en vul ik het voor zeker 20 man in. Daarna wil mijn buurman mijn reisfoto's graag zien en al snel kijken er veel mensen mee en de tijd vliegt voorbij. Dan landt het vliegtuig in Paramaribo. Ik ben verheugd om weer een bekende uit Nederland te zien en na het aanschaffen van het toeristenvisum met mijn laatste 20 euro en het krijgen van de stempel kan ik hem eindelijk in de armen sluiten. Dan drinken we gezellig een parbo'tje en wachten we op onze pick up die ons naar het hotel zal brengen.

To be continued...